اتصالات صنعتی که شامل انواع لولهها، شیرآلات، فلنجها، اتصالات و… است در تمامی صنایع، کارخانه ها ، مناطق مسکونی ، تجاری و صنعتی وجود داشته و خوردگی آنها باعث ایجاد خسارت و بروز مشکلات میشود و عمر تاسیسات را کاهش می دهد. در ادامه این مقاله به بررسی روشهای جلوگیری از خوردگی در اتصالات صنعتی خواهیم پرداخت.
خوردگی، تغییر حالتی است که در اثر اتفاقهای گوناگونی همچون ضربه، تغییرات شیمیایی، رطوبت و… ایجاد میشود. خوردگی لوله فولادی در واقع یک تغییر شیمیایی است که نوعی فساد محسوب میشود و میتواند صدمات بسیاری را بر سیستمها و سازهها وارد کند.
به همین دلیل تلاش میشود تا با روشهایی رفع خوردگی لوله میسر شود و یا مقدار آن به حداقل برسد.
عوامل موثر بر خوردگی فلزات
افزایش دما: زیاد شدن دما بر واکنشهای شیمیایی تاثیر میگذارد و باعث سریعتر شدن واکنشهای شیمیایی میشود و خوردگی فلزات با سرعت بیشتری انجام میشود
ناخالصی ها: وجود ناخالصی در مسیر لوله کشی مانند سیالهای نا خالص باعث بروز مشکلاتی از قبیل خوردگی در فلزات میشود
میزان رطوبت: میزان رطوبت هوا با خوردگی فلزات رابطه مسقیم دارد و هرچه رطوبت هوا بیشتر باشد احتمال خوردگی فلزات نیز بالاتر میرود.
اختلاف پتانسیل: در یک محیط الکترولیتی اگر دو فلز با جنس های مختلف وجود داشته باشند، به الکترود تبدیل میشوند و بین آنها اختلاف پتانسیل ایجاد میشود. در این حالت سرعت خوردگی آند فلزی بیشتر میباشد.
نوع فلز: از مهمترین عوامل موثر در خوردگی فلزات نوع فلز میباشد. ساختار فلزات و واکنش پذیری هر فلز با دیگری متفاوت است، هرچه فلز واکنشپذیر تر باشد سرعت خوردگی آن نیز بیشتر میشود.
ساییدگی: یکی از عوامل موثر بر خوردگی ساییدگی است. ساییدگی باعث میشود لایه اول که با اکسیژن ترکیب شده است خراشیده شود و لایه های درونی تر در معرض اکسیژن قرار گیرند.
انواع خوردگی در اتصالات
خوردگی حفره ای: در این نوع خوردگی در قسمتی از لوله یا دیگر قطعات خوردگی به صورت حفره ایجاد شده و با گذشت زمان این حفره عمیق تر می شود تا اینکه به طور کامل فلز آن منطقه از بین رفته و سوراخی به بیرون درست می گردد.
خوردگی یکنواخت: در خوردگی یکنواخت سطح فلزات به مرور زمان به طور یکنواخت از بین میرود.
خوردگی شکافی: از لحاظ عملکرد بسیار مشابه با خوردگی حفره ای است و اغلب در سیستم هایی که سیال راکد وجود داشته باشد بین شکاف های سطحی که اتصالات را پوشش می دهند، رخ می دهد.
خوردگی سایشی: مواد جامد و گل و لای موجود در سیالات باعث ایجاد این نوع خوردگی می شوند. کاهش سرعت جریان سبب کم شدن سرعت خوردگی سایشی می گردد.
همچنین بخوانید:[ همه چیز درباره آبکاری گالوانیزه]
روشهای جلوگیری از خوردگی اتصالات صنعتی
پوشش دهی: میتوان برای حفاظت از لوله و اتصالات فلزی در برابر خوردگی، اتصالات صنعتی را با استفاده از پلی اتین یا پلیاستر پوشش دهی کرد تا از آنها محافظت شود. پلیاتین معروفترین پوشش موجود برای جلوگیری از خوردگی لولههای انتقال گاز است.
لعاب آلکیدی: این لعاب یک پوشش براق است که بر داخل و خارج اتصالات فولادی اسپری میشود و 3 تا 5 سال عمر میکند. این لعاب در مقابل تغییر رنگ نیز مقاومت دارد.
حفاظت کاتدی: حفاظت کاتدی (به انگلیسی: Cathodic Protection) یکی از روشهای محافظت از خوردگی فلزات توسط کاتد قرار دادن سطح فلز در یک سلول الکتروشیمیایی است. فولاد گالوانیزه یک نمونه حفاظت کاتدی فولاد توسط اتصال روی به فولاد در گالوانیزاسیون است.
راهکارهای از بین بردن زنگ زدگی فلزات
سنباده زدن: می توان اتصالات صنعتی که زنگ زده است را با سنباده زنگ زدایی نمود و پس از روغن کاری در جای اولیه خود قرار داد. این روش بسیار ارزان است.
ماده هیدروژن پراکسید: بعد از باز کردن اتصالات زنگ زده احتیاج به تمیز کردن آن ها داریم که میتوان از هیدروژن پراکسید و برس سیمی برای این هدف استفاده کرد.
رنگ زدن: یکی از روشهای بسیار عالی برای جلوگیری از زنگ زدن و خوردگی، رنگ کردن فلزات میباشد که رطوبت محیط برروی آن اثر کمی خواهد گذاشت. رنگ زدن علاوه براینکه به زیبایی کار کمک میکند باعث میشود که تجهیزات فلزی آسیب کمتری ببینند.