در این مقاله قصد داریم به معرفی نکاتی بپردازیم که رعایت آن‌ها قبل از خرید شیرآلات ضروری می‌باشد.
کاربرد شیرآلات
مهمترین نکته برای انتخاب شیرآلات صنعتی این است که بدانیم از شیر برای کدام عملیات استفاده خواهد شد. عملکرد اصلی شیرآلات صنعتی عبارتند از :
باز و بسته شدن کامل:
اگر عملیات باز و بسته شدن شیرآلات مدنظر است میتوان از ، شیر دروازه ای یا کشویی ، شیر سماوری و شیر توپی استفاده نمود.
شیرکشویی: شیرآلات کشویی افت فشار کمی دارند و زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که قصد مسدود کردن یا باز کردن کامل مسیر سیال را داشته باشیم.
شیر سماوری: شیرآلات سماوری نیز وظیفه قطع و وصل جریان را بر عهده دارند و معمولا زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که دبی داخل لوله ها کم باشد.
شیر توپی: شیرآلات توپی دارای یک تو توپ کروی هستند که میتواند مسیر لوله را کامل مسدود کند. کاربرد این نوع شیر معمولا در لوله کشی آب سرد و گرم است.
تنظیم جریان سیال:
از شیرآلات کروی ، شیر زاویه ای ، شیر سوزنی ، شیر دیافراگمی و شیر پروانه ای میتوان برای تنظیم جریان سیال در خطوط لوله کشی استفاده نمود.
شیر زاویه ای: شیرآلات زاویه ای وظیفه تغیر مسیر جریان عبوری تا 90 درجه را بر عهده دارند.
شیر کروی: میزان افت فشار در شیرآلات کروی بسیار زیاد است آن ها وظیفه تغییر مسیر جریان تا 180 درجه را برعهده دارند.
شیر سوزنی: شیرآلات سوزنی توانایی کنترل کامل جریان در لوله های با قطر متفاوت را دارند. این نوع شیرآلات به علت عملکرد بسیار دقیق معمولا در تجهیزات آزمایشگاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تنظیم فشار سیال و ایمنی مسیر:
از شیر ایمنی،شیر تخلیه فشار و شیر فشار شکن میتوان جهت تنظیم جریان و ایمن نمودن مسیر سیال استفاده کرد.
شیر فشار شکن: اگر فشار سیال در خطوط لوله کشی مانند لوله کشی ساختمان های مسکونی بالا باشد، سبب آسیب دیدن سیستم لوله کشی می‌شود بنابر این از این شیر‌ها در ابتدای سیستم لوله کشی هایی که نیاز به فشار کمتر دارند استفاده می‌شود.
شیر تخلیه: استفاده از شیرآلات تخلیه سبب تخلیه رسوبات باقی مانده از سیالات در داخل مخازن و لوله ها می‌شود.
جلوگیری از بازگشت جریان سیال:
معروفترین شیر برای جلوگیری از بازگشت سیال شیرهای یکطرفه می‌باشند . سیال عبوری در داخل لوله کشی بعضی صنایع مانند پالایشگاه ها نباید برگشت داشته باشد بدین منظور از شیرهای یکطرفه در این صنایع استفاده می‌کنیم.
ماهیت سیال
نکته مهم دیگری که در انتخاب قبل از خرید شیرآلات باید به آن توجه شود نوع سیالی است که از دریچه عبور می‌کند. از شیرآلات برای کنترل مواد مختلفی از جمله پودرها، آب، مایعات غلظ، مواد شیمیایی، نفت و … استفاده می‌شود؛ به همین علت مشخصات سیال مورد استفاده برای انتخاب شیر بسیار مهم می‌باشد.
همچنین بخوانید:[راهکارهای طلایی برای افزایش طول عمر شیرآلات صنعتی]
برای مثال دیسک شیرآلات پروانه ای در معرض مایعات قرار می‌گیرد اما در مواقعی که سیال حاوی ذرات ساینده باشد استفاده از شیر توپی گزینه مناسبی است زیرا هیچ یک از اجزای شیر در معرض سیال قرار نمی‌گیرند.
علاوه بر جنس سیال مورد استفاده قرار گرفته شده باید به افت فشار سیال ، فشار و درجه حرارت سیال دقت نمود ، افت فشار سیال برای هر شیر خاص می‌باشد.
با مشاهده کاتالوگ شیرآلات میتوان بهترین شیر را از نظر تحمل فشار و حرارت جریان، انتخاب نمود.
اندازه شیر
اندازه شیرآلات دیگر فاکتور مهم برای انتخاب شیر است؛ اندازه شیرآلاتی که در سیستم لوله کشی استفاده می‌شوند، باید متناسب با لوله و اتصالات به کار گرفته شده در خطوط لوله کشی باشد.
جنس شیر
اجزای مختلف شیر شامل بدنه ، میله ، دیسک و سیت میتوانند از جنس های مختلفی ساخته شده باشند که هر کدام برای عملکرد خاص خود مناسب است.
انتخاب شیرآلات با توجه به نوع سیال و میزان خوردندگی سیال انجام می‌شود. فلزاتی که به طور معمول برای ساخت شیرآلات استفاده می‌شوند عبارتند از: چدن، برنج، برنز، فولاد مس، نیکل یا پلاستیک.